zaterdag 16 mei 2015

Gewoon speenkruid

Zaterdag 16 mei


Gewoon speenkruid (Ranunculus ficaria subsp. bulbilifer, Ranunculus verna)

Vindplaats: Veerweg, Laren, onder bomen, 19 april 2015
Vindplaats Google maps

Bloeiwijze: De gele alleenstaande bloemen (eindstandige enkelvoudige bloem) hebben acht tot twaalf kroonbladeren en drie groene kelkbladeren, een afwijking ten opzichte van de overige leden van de ranonkelfamilie. Bij slecht weer blijven de bloemen gesloten, bij zon spreidt de bloem zich wijd open. Speenkruid bloeit in maart en april. Het is vaak een van de eerste lentebloeiers. De bloemen zijn tweeslachtig. 


Ranonkelfamilie
De ranonkelfamilie (Ranunculaceae) is een plantenfamilie uit de orde Ranunculales. Het aantal soorten bedraagt wereldwijd 1300 tot 2000, waarvan de meeste in de gematigde zone op het noordelijk halfrond voorkomen. In Europa komen er circa 310 soorten voor. De ranonkelfamilie heeft niet bepaald duidelijke familiekenmerken, enkel veel meeldraden en vrije vruchtbladen die elk een stamper vormen. Verschillende leden van deze familie zijn giftig tot zeer giftig, vaak ook voor honingbijen. Dat geldt het meest voor de monnikskap en sommige boterbloemen. 


Kenmerken
De bladeren van gewoon speenkruid bevatten veel vitamine C. Vroeger werd de plant dan ook gebruikt tegen scheurbuik. Ze werd ook veel verwerkt in salades. Belangrijk is dat de bladeren dan voor de bloei worden geplukt. Tijdens de bloei ontwikkelt de plant in de bladeren namelijk protoanemonine en saponine, giftige stoffen. De bladeren smaken dan bitter en worden dan ook door weidedieren gemeden. Na de bloei verdwijnen de bovengrondse delen. Soorten uit de ranonkelfamilie, dus ook het gewone speenkruid, zijn allemaal giftig. De kleine knolletjes in de bladoksels dienen ter vermeerdering. Als deze namelijk loslaten van de planten blijft de okselknop eraan zitten. Deze loopt dan op de plek waar het knolletje terecht komt opnieuw uit waarmee de plant een nieuwe stek heeft gevonden. De naam speenkruid is volgens sommigen afgeleid van de vorm van de knolletjes, die op speentjes lijken.  

Video speenkruid


Geen opmerkingen:

Een reactie posten